AT VE FİL İLE MAT ETMEK (-)
 Oyun
ortasına ve oyun başına tekrar dönmeden önce bir at ve bir fil ile nasıl mat yapıldığını
ve vezirin kaleye karşı nasıl kazandığını görelim. Bir at ve fil ile mat, ancak rakip şahın filin
rengindeki köşeye sıkıştırılması ile olasıdır. Bu örnekte matı ancak a1 ya da h8 karelerinin
birinde yapmak olasıdır. Bu finali iki bölüme ayırabiliriz. İlk bölümde rakip
şahı son yatık sütuna sıkıştırmak gerekir. Burada da, buna benzer durumlarda genellikle yapıldığı
gibi şahı tahtanın merkezine doğru ilerlemekle işe başlarız:1.Şe2 Şd7 Siyah şah matı zorlaştırmak için beyaz renkli köşeye doğru kaçıyor. 2.Şd3 Şc6 3.Ff4 Şd5 4.Ae2 Şc5 5.Ac3 Şb4 6.Şd4 Şa5 7.Şc5 Şa6 8.Şc6 Şa7 9.Ad5 Şa8 Şahın beyaz köşeye gitmesi ile işin birinci bölümü bitmiştir. İşin ikinci bölümünde ise şahı mat edebilmek için a8 den a1 karesine ya da h8 karesine kovalamak gerekir. Bu durumda a1 karesine kovalamak daha kısa sürer. | 10.Ab6+ Şa7 11.Fc7 Şa6 12.Fb8 Şa5 13.Ad5 Şa4 Siyah şah h1 karesine kaçmağa çalışıyor. Beyaz bunu iki şekilde önleyebilir; Birincisi, 14. Fe5 Şb3 15. Ae3, iledir. Benim burada gösterdiğim diğer yol ise daha metodik olduğundan ve bu gibi oyun sonlarında şahı olanak verdiğince fazla kullanmak prensibine uyduğundan okuyucunun öğrenmesi için daha iyidir: 14.Şc5 Şb3 15.Ab4 Şc3 16.Ff4 Şb3 17.Fe5 Şa4 18.Şc4 Şa5 19.Fc7+ Şa4 20.Ad3 Şa3 21.Fb6 Şa4 22.Ab2+ Şa3 23.Şc3 Şa2 24.Şc2 Şa3 25.Fc5+ Şa2 26.Ad3 Şa1 27.Fb4 Şa2 28.Ac1+ Şa1 29.Fc3# Bu finalin uzun olduğu görülüyor. Dikkat edilecek iki önemli nokta vardır: Şahın kovalamaya yakından katılması ve filin renginin aksi olan karelerin at ve şah tarafından kontrolü. Okuyucunun metodik olarak bu finale çalışması tavsiye olunur, çünkü bu, aletlerin gerçek güçleriyle ilgili çok iyi bir fikir verdiği gibi oyunun kurallarına göre de matın elli hamlede yapılabilmesi gerektiğinden ilerisini görmeğe alışmak için yardımcı olur. 1-0 |