Dünya Şampiyonluğundaki İlk Maç Berabere

Dünya Şampiyonluk maçının ilk maçına agresif bir şekilde başlayan eski dünya şampiyonu Anand, Carlsen’in Grünfeld’ine karşı çok sık oynanmayan 5. Fd2 yanıtını verdi. Kısa sürede şah-kanadında açık hat elde ederek uzun rok atan Anand saldırgan bir tutumla oyuna devam etti. Piyon yapısındaki zayıflara karşı alan ve taşlarının hareketliliği konusunda çeşitli imkanlara sahip olan Anand. Oyunun bir anında ters kanatlardan saldırmayı bırakarak, Carlsen’in toparlanmasına izin vererek inisiyatifi kaptırdı. Anand, oyunun ilerleyen kısımlarında ise siyah şahın konumundaki zaaftan faydalanarak sürekli şah ile beraberliği kurtardı.

[Event "Dünya Şampiyonluğu Karşılaşması 2014"] [Site "Soçi RUS"] [Date "2014.11.08"] [Round "1"] [White "Anand, V."] [Black "Carlsen, M."] [Result "1/2-1/2"] [ECO "D85"] [WhiteElo "2792"] [BlackElo "2863"] [Annotator "Sayman,Umut"] 1. d4 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 d5 4. cxd5 Nxd5 5. Bd2 {Anand sürpriz bir şekilde çok kullanılmayan bir varyantı tercih ediyor. Bu varyant ile Axc3 sonrasında atı fille alarak daha sağlam bir merkez konumu elde etmeyi planlıyor.} Bg7 6. e4 Nxc3 7. Bxc3 O-O 8. Qd2 Nc6 ({Carlsen’in hazırlığı. Buradaki ana hamle} 8... c5 {idi.}) 9. Nf3 Bg4 {Carlsen d4 üstündeki baskıyı arttırıyor.} 10. d5 Bxf3 11. Bxg7 Kxg7 12. gxf3 Ne5 13. O-O-O {Anand’ın hızlı oyunu gözönüne alınırsa bu duruma daha önceden hazırlanmış. Ters kanatlara atılan roklar sonrasında oyun son derece keskin bir hal alıyor. Beyazın h4-h5 ile hücum imkanları ona iyi şanslar vereceğe benziyor.} c6 (13... Nxf3 {mümkün değil çünkü} 14. Qc3+ { var.}) 14. Qc3 {Beyaz vezirle şahını aynı hatta yerleştirdiği için biraz risk alsa da Siyah atın açmaza alınması ve vezirinde röntgen hücumu altında olması dinamik açıdan yerinde bir hamle olduğunu gösteriyor.} f6 15. Bh3 { Anand …Rc8’i önlüyor.} cxd5 16. exd5 $1 {Anand, Carlsen’i baskı altında tutmak için izole piyon ile kalmayı kabul ediyor. Bu hamle ile Anand, siyahın e7-piyonunu sürmesine mani olmaya çalışacak ve e6-karesinin kontrolünü elinde bulunduracak. Anand f3-f4 sonrasında kalesini e-hattına yerleştirecek ve e7 piyonu üzerinde de tansiyon yaratarak inisiyatifi devam ettirecek.} Nf7 { Carlsen kurnaz bir şekilde …Nf7-g5 tehdidinde bulunuyor.} 17. f4 Qd6 {İzole piyonu bloke eden siyah aynı zamanda f4-piyonunu korunmaya muhtaç bir durumda bırakıyor. Fakat bu durumda karşı-oyun yaratmakta çok kolay değil.} 18. Qd4 { Anand ve Carlsen arasında oldukça ciddi bir stratejik savaş sürüyor. Şimdi Beyaz siyahın konumunu adeta kıskaca almış durumda buna karşı uzun vadede bir üstünlük elde edemezse, piyon yapısındaki zayıflıkları nedeniyle dezavantajlı bir duruma düşecektir.} Rad8 {Siyah …e7-e5 sürerek üstündeki baskıdan kurtulmak istiyor.} 19. Be6 {Beyaz …e5 sürüşünü bloke etti. Şimdi h2-h4-h5 sürüşüyle kazanç şanslarını zorlaması gerekiyor.} Qb6 { Carlsen vezirleri değişerek oyun sonuna girmeyi teklif ediyor. Böylece Anand’ın piyon yapısında vermiş olduğu izole piyon, duble piyon ve piyon adası tavizleri nedeniyle daha iyi bir oyunsonu elde etmeyi umuyor.} 20. Qd2 $6 {Anand, psikolojik bir test altında olduğu bu durumda vezirleri değişmek yerine hem f2-piyonunu koruyabileceği hem de oyunun ilerleyen kısımlarında f4-f5 ve h2-h4-h5 ile siyah şaha saldırı imkanları elde edebileceği bu hamleyi tercih ediyor.} ({Filin egemen olduğu bu durumda vezirleri değişmek o kadar da kötü değil. Beyazın} 20. Qxb6 axb6 21. Kb1 {hamlelerinden sonra Kc1 ile c-hattından dalması ona çok iyi imkanlar verecekti bu yüzden Siyah eğer} Rd6 {sonrasında …Nd8 ile fili çivilendiği e6-karesinden sökmek isterse, Beyaz} 22. Rhe1 Nd8 23. Bc8 {ile konum üstündeki hakimiyetine devam edecektir.}) 20... Rd6 {Siyah …Nd8 ile e6 karesine çivilenmiş olan Fili sökmek istiyor.} 21. Rhe1 $2 {Anand bir anda strateji değiştiriyor ve şah kanadından saldırı fikirlerine son veriyor.} ({Bunun hiç şüphesiz sebebi,} 21. h4 Nd8 22. Bg4 { sonrasında siyahın} e6 $1 {sürüşüdür, ancak} 23. Bf3 exd5 24. h5 {Beyaza çeşitli hücum olanakları sağlardı.}) 21... Nd8 22. f5 Nxe6 23. Rxe6 {Beyazın e6-karesindeki düğümü yavaş yavaş çözülüyor ve siyah e7-piyonunu sağlama aldıktan sonra Beyazın piyon zayıflarından faydalanmaya çalışacak.} Qc7+ ( 23... Rxe6 24. fxe6 Rc8+ 25. Kb1 Qd6 {ile piyonları bloke eden siyah biraz etkinlik kaybediyor.}) 24. Kb1 Rc8 $6 {Siyah şimdi 25…Rxd5 26. Qxd5 Qc2+ 27. Ka1 Qc1+ tehdidinde bulunuyor.} ({Belki de e6 karesinde beyaz kalenin varlığına izin vermek pek o kadar da akıllıca olmayabilir. Örneğin} 24... Rxe6 25. dxe6 Rc8 {hamlelerinden sonra Siyah} 26. -- Qc5 {ile inisiyatifi ele geçirebilir.}) 25. Rde1 Rxe6 26. Rxe6 Rd8 27. Qe3 {En akıllıca yol şimdi e7-piyonuna gelen saldırı siyahın elini kolunu bağlıyor.} Rd7 (27... Kf7 {‘ye} 28. Qh6 Rh8 $4 29. fxg6+ {var.}) 28. d6 $1 {Anand zayıflıklarından taktiksel bu yolla kurtularak oyunu eşitlemeyi başarıyor.} exd6 29. Qd4 Rf7 30. fxg6 hxg6 31. Rxd6 {Beyazın her ne kadar f2 ve h2 piyonları zayıf olsa da aletlerinin aktifliği bu durumu kompanse ediyor.} a6 32. a3 Qa5 {Siyah …Qf5+ sonrasında …Kc7 ile aletlerini hareketlendirmeye çalışıyor.} 33. f4 Qh5 34. Qd2 Qc5 {Carlsen bu hamleyle Anand’a minik bir tuzak kuruyor.} 35. Rd5 ({Anand tuzağa düşmemek için veziri kovuyor Eğer} 35. Rd7 $4 {oynasaydı} Qf5+ {ile siyah kale kazanırdı.}) 35... Qc4 36. Rd7 Qc6 37. Rd6 Qe4+ 38. Ka2 Re7 { Beyazın inisiyatifi yitirmeye başladığı bu durumda pek bir kazanç umudu kalmadı. Buna karşı siyah yavaş yavaş sıkıntılarından kurtulmaya başlayarak konumunu geliştirmeye yöneliyor.} 39. Qc1 a5 40. Qf1 a4 {Siyah vezir kanadındaki a-piyonunun sürüşüyle rakip şah sahasında öncelikle alan avantajını elde ediyor.} 41. Rd1 Qc2 {Ölümcül tehditler yaratacak şekilde aletlerini organize eden siyah hem şaha hem de piyonlar için önemli sorunlar ortaya çıkarmaya başlayacak.} 42. Rd4 Re2 $6 ({Bu doğal hamle Anand’ın direncini kıramıyor. Belki de bu durumda} 42... Re3 $5 {sonrasında 43…Rxa3 oynama tehdidinde bulunmak daha iyi sonuçlar verebilirdi.}) 43. Rb4 {Beyaz b2-piyonunu koruyacak bir savunma düzeni kurmayı başararak siyahın savunmasız kalan şah konumundan faydalanmaya çalışıyor.} b5 {Bu hamle beyazın durumunu kısıtlasa da Anand sürpriz bir imkana daha sahip.} 44. Qh1 $1 {İnanılacak gibi değil ama Anand siyah şahın aciz durumundan faydalanabileceği bir sürekli şah imkanı yakalıyor.} Re7 45. Qd5 Re1 46. Qd7+ Kh6 47. Qh3+ Kg7 48. Qd7+ 1/2-1/2 Satranç oyunu görselliğini zenginleştirmek için JavaScript'i aktifleştirmelisiniz.

Analiz : Umut SAYMAN